Vier bedrijven in de Rotterdamse haven willen CO2 afvangen en opslaan in een lege gasvelden onder de Noordzee. De Nederlandse overheid stelt voor het klimaatproject Porthos zo’n 2 miljard euro subsidie beschikbaar. Milieugroep Mobilisation for the Environment (MOB) vecht echter de natuurvergunning van de Rotterdamse LNG-terminal Gate aan. Hiermee legt MOB indirect een bom onder een grote stikstofdeal tussen Gate en Porthos.
Shell, ExxonMobil, Air Liquide en Air Products willen CO2 afvangen en opslaan in een leeg gasveld onder de Noordzee. De bedrijven leveren hun CO2 aan een verzamelleiding die door het Rotterdamse havengebied loopt. Vervolgens wordt de CO2 in een compressorstation op druk gebracht. De CO2 gaat per onderzeese pijpleiding naar een platform in de Noordzee, ongeveer 20 km uit de kust.
Afgesloten reservoir
Het Havenbedrijf Rotterdam, de Gasunie en Energiebeheer Nederland (EBN) leggen de infrastructuur aan. Hiervoor is geld vanuit de Europese Unie beschikbaar. Vanaf het platform wordt de CO2 in een leeg gasveld gepompt. De lege gasvelden bevinden zich in een afgesloten reservoir van poreus zandgesteente, ruim 3 km onder de Noordzee. Naar verwachting wordt de eerste jaren van het project ongeveer 2,5 miljoen ton CO2 per jaar opgeslagen.
Onmisbare technologie
Het afvangen en opslaan van industriële CO2-emissies in lege gasvelden is een effectieve en relatief goedkope manier om op korte termijn CO2-emissiereducties te realiseren, stelt de VNCI. Daarnaast is het onmisbare technologie om ook op lange termijn de internationale CO2-doelstellingen van het klimaatakkoord te redden.
Voldoende ondersteuning
De VNCI pleit dan ook voor voldoende ondersteuning van deze technologie. Ook vraagt de brancheorganisatie om de aanleg van CO2-infrastructuur en het faciliteren van transport per schip en vrachtwagen. In het Nederlandse Klimaatakkoord werd twee jaar geleden al afgesproken dat ongeveer de helft van de CO2-reductiedoelstelling van de industrie in 2030 gehaald mag worden met behulp van CCS.
Subsidie
Bedrijven betalen voor rechten om CO2 uit te mogen stoten. Dat was een tijd vrij goedkoop, zo’n 5 tot 10 euro, maar is inmiddels 50 euro per ton, meldt de NOS. Opslag in gasvelden onder de Noordzee kost volgens het Havenbedrijf Rotterdam zo’n 80 euro per ton. De overheid legt met de subsidie het verschil bij. Als de CO2-prijs verder stijgt, wordt de subsidie minder.
Discussie stikstofruimte
Nu de subsidie is toegekend, gaan betrokken partijen ervan uit dat het zogenoemde Porthos-project er ook echt komt. Wel moeten de nodige vergunningen voor de bouw nog verleend worden en is er discussie over de stikstofruimte die voor de bouw nodig is.
MOB heeft eerder bij de Omgevingsdienst Haaglanden het verzoek ingediend om de in 2016 aan Gate verstrekte natuurvergunning in te trekken of te wijzigen, schrijft het FD. Met deze vergunning kan Gate, dat een terminal voor het laden en lossen van vloeibaar aardgas (LNG) exploiteert, zee- en binnenschepen ontvangen. Deze schepen stoten onder meer stikstof uit. Veel natuurgebieden in Nederland lijden onder een teveel aan stikstof.
Intrekking vergunning
“Na de biomassastook hype is dit de volgende domme actie van het kabinet”, laat Johan Vollenbroek van de MOB weten. “We hebben er inderdaad een bom onder gelegd door gedeeltelijke intrekking van de natuurvergunning van Gate Terminal te eisen.” Gate heeft volgens hem in 2016 een te hoog aantal aanlandingen van schepen aangevraagd. De huidige beleidsregels stellen dat de activiteiten waarvoor de vergunning is afgegeven binnen drie jaar ook gerealiseerd moeten zijn. Dat is niet het geval bij Gate. Dus verzoekt MOB om intrekking of wijziging van de vergunning. De actie van MOB betekent een risico voor een deal die Gate heeft gesloten met Porthos, het bedrijf dat in de Rotterdamse haven een groot pijpleidingnetwerk wil aanleggen voor de afvang en het transport van CO2. De aanleg hiervan gaat gepaard met de uitstoot van stikstof.
Projectonderdelen op zee
Alle stikstof die vrijkomt bij het aanleggen van de leiding, het compressorstation en de aansluiting en het ombouwen op het platform is door Royal HaskoningDHV bij elkaar opgeteld. Daaruit volgt dat de aanleg van de Porthos-infrastructuur leidt tot een eenmalige uitstoot van 76,92 ton NOx per jaar gedurende twee jaar. De meeste stikstof is afkomstig van de projectonderdelen op zee, maar de projectonderdelen op land liggen dichter bij Natura 2000-gebieden.
“Om 37 miljoen ton CO₂ uit de atmosfeer te houden, is een geringe, tijdelijke stikstofdepositie gedurende de aanleg van Porthos helaas onvermijdelijk”, aldus een woordvoerder van Porthos in het FD. Zonder grote projecten als Porthos is het halen van de doelstellingen van het Klimaatakkoord volgens de woordvoerder praktisch onmogelijk. De reductie van CO2 weegt in de visie van Porthos ‘ruimschoots’ op tegen de stikstofdepositie tijdens de aanleg. “We zien het proces van vergunningverlening met vertrouwen tegemoet en verwachten in 2022 te starten met de aanleg.”
Meer industrie nieuws lezen?
