Drone opname van rwzi Garmerswolde (foto: waterschap Noorderzijlvest).

Google is de eerste afnemer van opgewerkt oppervlaktewater uit het Eemskanaal. De nieuwe zuiveringsinstallatie van North Water op rwzi Garmerwolde maakt er koel- en proceswater van. Door deze nieuwe leveringsroute kan Waterbedrijf Groningen minder grondwater gebruiken voor de drinkwatervoorziening. Het hergebruik van rwzi-effluent is nu nog een stap te ver. “De mogelijkheden zijn we aan het onderzoeken”, zegt Perry van der Marel, directeur van North Water.

Google heeft water nodig voor de koeling van de servers in haar datacenter in de Eemshaven. Het techbedrijf investeerde daarom 45 miljoen euro (de helft van de totale kosten van het gehele project) mee in de bouw van de IWZ en de aanleg van een nieuw industriewatertransportleiding van 28 kilometer van rwzi Garmerswolde naar de Eemshaven. Door de uitbreiding van de haven met 600 hectare neemt de vraag van bedrijven naar koel- en proceswater in de toekomst alleen maar toe, verwachten de betrokken partijen.

Nieuwe drinkwaterleiding

Waterbedrijf Groningen legde gelijktijdig – op eigen kosten – een nieuwe drinkwaterleiding aan over grotendeels hetzelfde tracé. Om daarmee te zorgen voor een robuuste drinkwaterinfrastructuur voor het leveringsgebied Noordoost-Groningen. Via de industriewater-transportleiding kan North Water, een gezamenlijke industriedochter van Waterbedrijf Groningen en Evides Industriewater, jaarlijks 10 miljoen kubieke meter opgewerkt kanaalwater leveren. Wanneer er nieuwe bedrijven in de Eemshaven komen die ook koel- of proceswater nodig hebben, kan North Water de hoeveelheid verdubbelen. De prijs is vooralsnog grofweg 1 euro per kubieke meter.

Drie zuiveringsstappen

North Water heeft de installatie op het terrein van rwzi Garmerswolde gebouwd. De rwzi- met een Nereda-installatie- ligt naast het Eemskanaal. In de nieuwe installatie van North Water vinden achtereenvolgens drie zuiveringsstappen plaats: coagulatie, lamellenscheiding en zandfiltratie. Het slib dat vrijkomt bij het zuiveringsproces in de nieuwe installatie van North Water verwerkt waterschap Noorderzijlvest in de vergistingsinstallatie op rwzi Garmerswolde. De partijen kozen voor deze locatie omdat er geen invloed van zout water vanuit de Eems meer is.

Hergebruik rwzi-effluent

Doel is om op termijn het gezuiverde rioolwater uit de rwzi Garmerswolde als koel- en proceswater te gebruiken. Hoewel er in Nederland al verschillende voorbeelden zijn van het hergebruik van rwzi-effluent, bijvoorbeeld door Dow Chemical in Terneuzen, is er volgens Van der Marel meer onderzoek nodig. Bijvoorbeeld om microplastics en medicijnresten eruit te halen.

“Geen enkele rwzi is hetzelfde. We moeten bijvoorbeeld testen hoe het effluent zich in de transportleiding en de zuivering gedraagt. Dat geldt ook voor het koelwatersysteem van Google. Ieder effluent is nu eenmaal anders.” Het onderzoeksprogramma loopt tot 2027. “Afhankelijk van de voortgang kunnen we het effluent eerder of later inzetten.”

Waterbehoefte

Hoewel water een publiek goed is, wil Google niet vertellen hoeveel water het voor de koeling van de servers in het datacenter nodig heeft. Volgens Rita Margarido van het techbedrijf gaat het om bedrijfsgevoelige informatie. Ze verwees naar een onderzoek van het CBS over het totale watergebruik van de sector Informatie en Communicatie, waar datacenters een onderdeel van zijn. Volgens het CBS gaat het jaarlijks om 1 miljoen kubieke meter. Dat komt neer op 0,088% van het totale leidingwatergebruik in Nederland. Op het totale Nederlandse watergebruik, inclusief grondwater etc. is dit percentage volgens het CBS 0,042%.