Microsoft wil de servers in het datacenter op bedrijvenpark Agriport in de Wieringermeer bij temperaturen boven de 25 graden Celsius koelen met gezuiverd regenwater van het dak. Leverancier ECW Energy gebruikt hiervoor dezelfde techniek die glastuinbouwbedrijven toepassen. Het is nog niet bekend wanneer het project daadwerkelijk van start gaat. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier moet hiervoor de vergunning van ECW Energy aanpassen.
De servers van het datacenter van Microsoft op het bedrijvenpark Agriport in de Wieringermeer worden voor 95 procent van de tijd gekoeld met buitenlucht. Alleen op warme dagen waarbij de temperatuur boven de 25 graden Celsius komt, vernevelt het bedrijf leidingwater om de buitenlucht te koelen. Microsoft vangt het leidingwater op in opslagtanks en hergebruikt het na reiniging.
Microsoft heeft een contract met PWN voor de levering van het leidingwater. Het drinkwaterbedrijf onttrekt het uit het IJsselmeer en werkt het in haar installaties op tot drinkwater. De zouten haalt Microsoft er zelf uit met een eigen waterbehandelingsinstallatie op basis van omgekeerde osmose.
Ondergrondse zoetwaterbel
“Afhankelijk van de temperatuur in de zomers hebben we jaarlijks tussen de 12.000 en 20.000 kubieke meter drinkwater nodig”, zegt Rob Elsinga, National Technology Officer Microsoft Nederland. Dat is volgens hem minder dan het gemiddelde jaarlijkse waterverbruik van 200 huishoudens.
Daar komt nu wellicht een nieuwe bron bij. Het naastgelegen bedrijf ECW Energy heeft al een vergunning van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier om regenwater dat op de daken van glastuinbouwbedrijven valt, op te vangen in een bassin, te reinigen en in een ondergrondse hemelwaterberging op te slaan. Tuinders kunnen het vervolgens gebruiken voor de teelt in de kassen.
Water langer hergebruiken
Dat gebeurt dan ook al veel in de Wieringermeer door glastuinbouwbedrijven, weet Robert Kielstra, directeur van ECW Energy, het nutsbedrijf op Agriport. Het regenwater bevat volgens hem nagenoeg geen zouten waardoor het heel geschikt is als gietwater voor de glastuinbouw. Doordat het water afkomstig van ECW minder zouten bevat dan drinkwater, kunnen tuinders het langer hergebruiken. Hierdoor neemt de totale waterbehoefte af. Hetzelfde speelt bij datacenters. Daarbij kan de reststroom van het koelproces, na een aantal maal circuleren, op het oppervlaktewater uitstromen. Dit water is namelijk nog steeds van een betere kwaliteit dan het oppervlaktewater zelf. Het heeft dus geen negatief effect op het milieu, stelt Kielstra.
Zuiveringsstappen
Het regenwater bevat volgens hem mogelijk algen, zand en bacteriologische verontreinigingen. Hierdoor zijn voor de toepassing in het datacenter aanvullende zuiveringsstappen nodig: eerst een grof filter om de vaste deeltjes te verwijderen, gevolgd door een ultrafiltratiestap en een UV-behandeling om de algen en bacteriologische verontreinigingen te verwijderen.
Het dak van het datacenter beslaat meerdere voetbalvelden. ECW Energy benaderde Microsoft met de vraag of ze het hemelwater van het dak ook zou kunnen opvangen om voor de glastuinbouwbedrijven te gebruiken. “Wij willen onze milieuvoetafdruk, ook op watergebied, zoveel mogelijk verkleinen”, zegt Elsinga. “Daarom vonden wij het meteen een goed idee. Zeker als we het ook zelf kunnen gebruiken. Bovendien vraagt het geen ingewikkelde technische investeringen. In Zweden hebben we al veel ervaring met het hergebruik van regenwater om in de droge winters de luchtvochtigheid in de datacenters te verhogen.”
Daarnaast speelt mee dat demissionair minister Van Nieuwenhuizen 22 april aan de Tweede Kamer liet weten dat ze het koelen van datacenters met drinkwater niet wenselijk vindt. Een waterbedrijf is vanuit de Drinkwaterwet verplicht om drinkwater te leveren aan consumenten en hoeft geen koelwater aan bedrijven te leveren. Een waterbedrijf kan een verzoek om koelwater van een bedrijf dus ook weigeren.
Bovendien liet interim-directeur Ria Doedel van PWN 3 mei tijdens een interview met BNR Zakendoen weten dat het drinkwaterbedrijf op termijn geen drinkwater meer wil leveren voor toepassingen in onder meer datacenters. Kortom: alle reden voor Microsoft om naar alternatieven te kijken.
Hergebruik rwzi-effluent
Ontzilten van zeewater is volgens Elsinga geen optie, gezien de ligging van het datacenter ver van zee. Hergebruik van rwzi-effluent is nieuw voor hem en niet onderzocht. Hij benadrukt dat Microsoft uiteindelijk een netto-leverancier van water wil zijn. De focus ligt hierbij op de datacenters. Daarom is het techbedrijf continu aan het innoveren. Iedere tien jaar verdubbelt immers het aantal transistoren op een chip. Het betekent dat chips steeds heter worden, zeker voor nieuwe toepassingen zoals kunstmatige intelligentie. “Daarom kijken wij naar nieuwe en innovatieve manieren om in de toekomst de chips en de servers in onze datacenters te koelen”, licht Elsinga toe.
Liquid cooling
Een van de technieken die Microsoft momenteel test in een datacenter in de Verenigde Staten is liquid cooling. Hierbij plaatst het bedrijf onderdelen, zoals chips en servers, in een bad met een speciale vloeistof die door 3M is ontwikkeld. Deze vloeistof geleidt geen elektriciteit en veroorzaakt eveneens geen corrosie. Bovendien kan Microsoft met deze koeltechniek de onderdelen veel dichter bij elkaar plaatsen, waardoor datacenters op termijn minder ruimte in beslag nemen. Grootschalige toepassing van deze techniek verwacht Microsoft binnen twee jaar.
Datacenter netto waterleverancier
Het datacenter in de Wieringermeer levert jaarlijks meer regenwater aan ECW, dan zij nodig heeft voor haar koeling. Met het surplus zorgt ECW er enerzijds voor dat de kwaliteit in de ondergrond goed blijft en anderzijds kan dit water worden geleverd aan de kassen om er groenten mee te telen. Dit systeem maakt van het datacenter een netto waterleverancier. Ook stelt het ECW en de glastuinbouwbedrijven in staat om op een duurzame wijze om te gaan met water en het milieu.
Vergunningaanvraag
ECW heeft van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier een vergunning voor het opslaan van regenwater van kasdaken. Het nutsbedrijf gaat een wijziging van de vergunning aanvragen. Kielstra benadrukt dat het belangrijk is om ervoor te zorgen dat er geen andere stoffen in het regenwater zitten om bodemverontreiniging te voorkomen. “Dat is vergelijkbaar met het lozen op oppervlaktewater. Daarom is aandacht nodig voor het mogelijk uitlogen van dakmaterialen en het effect van schoonmaakmiddelen om eventuele zonnepanelen op het dak te reinigen.”
Meer industrie nieuws lezen?
