Ineos Phenol fabriek (foto: Commons Wikimedia).

Client Earth stapt met dertien andere milieuorganisaties naar de rechter na de toekenning van een eerste vergunning voor een nieuwe grote installatie van het chemiebedrijf Ineos in de Antwerpse haven. De Vlaamse minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) diende op 29 oktober een eerste omgevingsvergunning in. De organisaties willen onder meer voorkomen dat een bos onnodig wordt gekapt.

“Project One” van Ineos omvat plannen voor nieuwe installaties voor de productie van ethyleen en propyleen. Zo verrijst er bij het plaatsje Lillo, ten noordwesten van Antwerpen langs de Schelde, voor 1,7 miljard euro een van de grootste ethaankrakers ter wereld.

De kraker zet ethaangas om in ethyleen. Ineos verwerkt deze basisgrondstof tot een halffabricaat in de vorm van pellets. Hiervan maken afnemers allerlei plastic producten. Daarnaast komt er een fabriek die propaangas omzet in propyleen, eveneens een basisgrondstof voor de plasticindustrie. De twee fabrieken moeten in 2025 klaar zijn. De investering levert 400 nieuwe banen op

Nieuwe aanplant

Voor de realisatie van de plannen van Ineos-eigenaar Jim Ratcliffe – de rijkste man van het Verenigd Koninkrijk – moet wel 49 hectare bos verdwijnen. De Vlaamse minister voor Omgeving gaf daar onlangs een vergunning voor. Het terrein is bestemd voor industrie. Bovendien plant Ineos 55 hectare nieuw bos aan om te kap te compenseren.

ClientEarth, een ngo die internationale juristen inzet voor milieukwesties, heeft nu met de steun van dertien andere milieuorganisaties een procedure van uiterst dringende noodzakelijkheid ingediend om de ontbossing te voorkomen, meldt de Gazet van Antwerpen. 

“Dit project negeert op flagrante wijze de nationale en EU-milieuwetgeving door de vergunning in stukken te snijden”, zegt ClientEarth-advocaat Maria Jolie Veder. “Dit maskeert de verwoestende en verstrekkende gevolgen die het project zal hebben. Vlamingen verdienen het om te weten wat de volledige impact van de uitbreiding zal zijn, niet alleen op de lokale natuur, maar ook op de wereldwijde CO2-uitstoot.”

Vooral de hoge hoeveelheid broeikasgassen die de installatie zal uitstoten, is een doorn in het oog. Ze verwijt ook de salamitactiek waarbij de vergunningen opgeknipt worden. ClientEarth eist onder meer dat er een uitgebreide milieu-effectenrapportage wordt uitgevoerd voor het hele project in plaats van afzonderlijk voor de ontbossing en elk van beide geplande installaties.

Schaliegas uit de VS

Het ethaan voor Ineos is afkomstig van schaliegasbronnen in de Verenigde Staten. Het concern profiteert volgens Plastic Soup Foundation van goedkoop schaliegas. Voor het trans-Atlantisch vervoer gebruikt het multi-gas carriers: schepen die tot 800.000 ton gas per keer kunnen meenemen.

Naar verluidt is de keuze van Ineos voor Antwerpen mede ingegeven door de strengere klimaateisen die Nederland stelt (49% reductie van CO2-uitstoot in 2030).

Uit eerder onderzoek van de Plastic Soup Foundation bleek het Westerschelde estuarium sterk vervuild te zijn met plastic pellets. De hoeveelheid nam toe naarmate het zoekgebied dichter in de buurt van de haven van Antwerpen lag.

Maria Westerbos, directeur van de Plastic Soup Foundation, gaf vorig jaar al aan: “Deze investeringen zijn anno 2019 niet goed te praten. Zo blijft de chemische sector voor jaren gebonden aan gas en olie, worden de klimaatdoelen van Parijs niet gehaald en wordt de samenleving de komende decennia overspoeld met nog meer goedkoop plastic”.