Bedrijven en instellingen kunnen tot en met 6 november 2018 (17.00 uur) innovatieve plannen indienen voor schone, kostenefficiënte productie en toepassing van waterstof. Doel is de uitstoot van CO2 te beperken. De tender is uitgeschreven in opdracht van het ministerie van EZK en een rol is weggelegd voor TKI Nieuw Gas.  

Jörg Gigler is sinds een jaar of vijf directeur van het TKI Nieuw Gas. Dat is een publiek/private samenwerking en onderdeel van de topsector Energie en richt zich op de het vinden, ontwikkelen en integreren van alternatieven voor aardgas. “Daar zijn we in 2012 mee begonnen. We richtten ons de afgelopen twee/drie jaar (mede naar aanleiding van de aardgasproblematiek) op duurzame alternatieven die ons kunnen helpen om de energietransitie te vervolmaken.”  

Er zijn nu ontwikkelingen op het gebied van waterstof. “We hebben een zogenaamde routekaart waterstof ontwikkeld”, zegt Gigler. “Die hebben we in maart aangeboden aan het ministerie van EZK. Dat hebben we ook gedaan op verzoek van EZK zelf en daarbij hebben we het perspectief geschetst van waterstof in onze energiehuishouding.” 

Waarom waterstof? “Eigenlijk zijn daar twee belangrijke redenen voor, beiden even belangrijk. De eerste is dat we op dit moment bezig zijn met het neerzeten van enorm veel productiecapaciteit voor duurzame elektriciteit. Daar gaat alle aandacht naar uit. En de twee meest in het oog springende voorbeelden zijn wind op zee (offshore wind) en zonnepanelen. Daarmee worden gigantisch grote hoeveelheden duurzame elektriciteit geproduceerd en als je kijkt naar de plannen voor de komende jaren wordt het alleen maar meer. Als we kijken naar de kostprijsverwachtingen voor de komende jaren, niet alleen in Nederland maar ook in Europa en wereldwijd, zien we dat de bijhorende kosten heel snel omlaag gaan. “ Er zijn echter wel systeemuitdagingen. “Op bepaalde dagen is het bewolkt en dus geen zon en het is misschien ook nog windstil. Ook zijn er steeds meer hoogspanningsleidingen nodig. Vraag is of we daar een alternatief voor kunnen verzinnen omdat er weerstand is tegen meer hoogspanningsleidingen. Verder wil je elektriciteit kunnen opslaan om schommelingen kunnen worden opgevangen. Zodoende is er een vraag naar een alternatieve brandstof zoals waterstof.” 

De tweede reden heeft te maken met het feit dat we ons totale energiesysteem willen verduurzamen om de transitie naar 2050 te  kunnen maken.” We hebben daarin sectoren waarin het duurzaam maken notoir lastig is. In de mobiliteit gebruiken we nu bijvoorbeeld diesel voor vrachtvervoer en kerosine voor het vliegverkeer. Daar hebben we alternatieven voor nodig. Laat nou waterstof de perspectieven bieden, om die alternatieven op een eenvoudige manier op bijvoorbeeld bussen, vracht- en vuilniswagens en in bijvoorbeeld de luchtvaart te vervangen door waterstof.” 

Industrie 

“In de industrie zijn we ook op zoek naar manieren om te verduurzamen. Dat zou kunnen zijn om bijvoorbeeld de waterstof die we nu uit aardgas maken op den duur uit elektriciteit te maken zonder CO2-uistoot, via elektrolyse van water met behulp van duurzame elektriciteit. Daarmee zijn we in staat om de energietransitie via waterstof een stuk dichterbij te brengen.” 

“Zo moeten we ons realiseren dat waterstof een zeer interessante en belangrijke oplossing is”, concludeert Gigler. “Maar het is nadrukkelijk ook niet de enige oplossing, We hebben net zo hard geothermie (warmte uit de bodem) en biomassa nodig. We hebben al die opties nodig maar daar binnen vervult waterstof wel een belangrijke en interessante rol.” 

Er is dus nu een oproep gedaan om mensen te inspireren allerlei plannen met waterstof in te dienen. “We hebben een subsidiemogelijkheid geopend. Er is een budget van 2,2 miljoen euro beschikbaar. We vragen partijen die innovatieve ideeën hebben om één van die ideeën verder te ontwikkelen.” 

Nog onbekend is of hoeveel ideeën er zullen binnengekomen. “Dat weet ik nu nog niet, maar ik word wel veel benaderd door bedrijven en instellingen die ideeën hebben. Zoals waterstof toepassen in de industrie, of in woningen ter vervanging van aardgas. Of partijen die een vrachtwagen willen ombouwen naar waterstof. Vaak dienen mensen pas op de laatste dag een voorstel in, dus volgende week weten we meer.”