Europese chemiebedrijven leveren te weinig gegevens voor de dossiers van chemische stoffen aan het Europees Chemicaliënagentschap (ECHA). Hierdoor kan de industrie voor het merendeel niet garanderen of ze veilig zijn voor de gezondheid en het milieu. Dat stelt het Europees Milieubureau (EEB), een koepel van milieu-ngo’s. “Pure bangmakerij” reageert essencia, de federatie van de Belgische chemie.

Europese producenten van cosmetica, voedingsmiddelen, medicijnen en plastic overtreden volgens het EBB massaal de wet door miljoenen tonnen chemische stoffen op de markt te brengen zonder belangrijke veiligheidscontroles uit te voeren. Het Europees Chemicaliënagentschap (ECHA) erkent volgens de milieukoepel het probleem. In november gaf ECHA aan dat van twee derde van de 700 chemische stoffen die het heeft onderzocht de dossiers niet op orde zijn. Sommige partijen spreken van de ‘dieselgate’ van de chemische industrie.

Dossiers onvolledig
Bund, een Duitse milieuorganisatie, verwijst nu in het EBB-rapport opnieuw naar een onderzoek van Umwelt Bundesamt uit 2014. Hieruit zou blijken dat de dossiers van 940 stoffen onvolledig zijn. Volgens Bund zijn de dossiers in ieder geval voor 41 stoffen sinds 2014 ongewijzigd, dus niet aangevuld. Hierbij gaat het om 654 afzonderlijke bedrijven die volgens Bund de wet overtreden. Duitsland loopt voorop met 169 overtredingen, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk (80), Nederland (68), Frankrijk (56), Italië (49), Spanje (42) en België (38). In het EEB-rapport staan nu ook de namen van de bedrijven die de chemische stoffen op de markt brengen, waaronder grote spelers als Bayer, BASF en DSM.

Pure bangmakerij
Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia, noemt de verklaringen van het EEB ‘pure bangmakerij.’ “Het gaat in hun analyse niet over 7 op de 10 chemische stoffen in Europa, zoals her en der wordt vermeld, maar om een zeer beperkte en niet-representatieve steekproef van respectievelijk 15 en 41 chemische stoffen op een totaal van meer dan 22.000 geregistreerde stoffen”, stelt de bestuurder. “Bovendien is het niet zo dat die stoffen onveilig zouden zijn, maar wel dat bepaalde veiligheidsinformatie mogelijk zou ontbreken, onduidelijk of onvolledig zou zijn.”

Enorme taak
De Europese koepel van de chemische industrie Cefic stelt in een verklaring dat REACH een van de grootste Europese wetgevingstrajecten van de Europese Unie is. Bedrijven werken hard aan de implementatie ervan. Door 90.000 registraties van bijna 22.000 stoffen in te dienen, heeft de chemische industrie volgens Cefic rechtstreeks bijgedragen aan de ontwikkeling van de meest uitgebreide database van chemicaliën in de wereld.
Geen enkele andere regio in de wereld volgt Europa in dit opzicht of komt zelfs in de buurt van de hoeveelheid werk die wordt verzet, stelt Cefic. De taak voor zowel grote als kleine bedrijven is enorm, vooral doordat bij gebrek aan handhaving buitenlandse concurrenten de mogelijkheid hebben om zonder dezelfde inspanningen vrijelijk op de Europese markt te concurreren.

Berichtgeving niet nuttig
Marco Mensink, directeur-generaal van Cefic, de Europese koepel van chemische brancheverenigingen: “De Europese chemische industrie maakt dagelijks werk van de uitvoering van REACH. We nemen de bevindingen van ECHA dat de kwaliteit van de gegevens in een aantal REACH-dossiers moet worden verbeterd serieus en zullen volledige transparant zijn over onze acties om dit te verbeteren. De sector werkt actief samen met ECHA en de Europese Commissie om vast te stellen op welke gebieden verbeteringen nodig zijn.”
“De problemen die in het rapport van de Bund aan de orde zijn gesteld zijn niet nieuw en alle betrokken partijen zijn hier druk mee bezig. Dit type berichtgeving is niet nuttig, evenmin als het publiekelijk aan de schandpaal nagelen van individuele bedrijven die hard werken om de REACH-dossiers effectief en efficiënt op orde te brengen in overeenstemming met de nieuwste methodologieën, richtlijnen en het beter toepassen van alternatieve strategieën om het testen op dieren te minimaliseren”.

Acties
Staatssecretaris Van Veldhoven informeerde de Tweede Kamer in maart van dit jaar via een brief over de acties die nu lopen om de kwaliteit van de registratiedossiers te verbeteren. Zo is ECHA in onderhandeling met de Europese Commissie om het percentage dossiers dat inhoudelijk wordt gecontroleerd, op te voeren. Inzet is daarbij om te gaan naar 20% van alle dossiers (wat overeenkomt met 30% van alle stoffen). Omdat een dergelijke controle zeer arbeidsintensief is (rond 4 weken per groot dossier), is dit met de huidige capaciteit van ECHA een zeer ambitieuze doelstelling, stelt Van Veldhoven. De VNCI benadert in Nederland haar leden om die aan te zetten tot het actualiseren en verbeteren van hun registraties. Het RIVM geeft hierbij adviezen via de REACH Helpdesk.